Het festival zal een tweejaarlijks evenement worden waarbij elke vereniging op haar eigen wijze een bijdrage kan leveren. Het geheel wordt een bonte verzameling van verschillende culturele presentaties waarbij elke vereniging zich kan profileren. Het doel van dit feest is niet alleen om de saamhorigheid te bevorderen, maar ook om de dorpsbewoners enthousiast te maken om actief deel te nemen aan verenigingen.

De activiteiten zullen voornamelijk buiten, rondom de Maasberg, plaatsvinden. Van Historiehuis tot aan het park zullen er verschillende locaties zijn waar wat te beleven valt.

Doen jullie mee?
Op zondag 14 juli 2024 wordt de eerste editie van het festival gehouden, als opmaat naar nog grotere evenementen in 2026 en verder.  
Wij vragen aan verenigingen of zij willen participeren in deze organisatie. Dat kan op verschillende manieren: een presentatie, een workshop of door mee te werken als vrijwilliger.
Meer informatie en aanmelden kan op onze website: www.maaskultuur.nl

De huisnummers Op de Berg 6 en 7 vormden ooit één geheel welk door de inwoners “de Schippersbeurs” werd genoemd. Het linker gedeelte (met huisnummer 6) is op enig moment afgesplitst en is nu onderdeel van het Historiehuis van de Maasvallei. Het rechtergedeelte met huisnummer 7 is nu een woonhuis. 

In 1618 bouwde de rijke Maasschipper Jan Conincx dit monumentale pand op de onderbouw van het vakwerkhuis, waar Trijn Custers haar herberg had. Dit gebeurde in de Maasstijl welke zich kenmerkt door het gebruik van hardsteen, mergel en baksteen. Het linker gedeelte is in de laatste eeuwen diverse malen verbouwd, maar altijd in een sobere Maasstijl gebleven. In de gevel zijn diverse bouwfases in de steenzetting zichtbaar. 

 Links met de rood-groene luiken huisnummer 6, onderdeel van het Historiehuis van de Maasvallei. Rechts met de rood-gele luiken het woonhuis met nummer 7 dat door de inwoners "De Schippersbeurs" wordt genoemd. (foto Guus Peters)

 Elsloo heeft een rijk schippersverleden. Rond 1600 herbergde het dorp een tiental schippers/handelaren die ruime panden bewoonden waarvan nog enkele in de omgeving van de Schippersbeurs zichtbaar zijn. Zij voeren met hun schepen tussen het economisch bloeiend Luik en de stapelplaats van het opkomende Holland, Dordrecht. In de kleinere witte huizen links van het complex woonden lijndrijvers, scheepsknechten en vissers. Samen vormden ze een schipperskwartier in het dorp.

 In de 18e eeuw trad het verval in de Maasvaart in. Met name de hoge tolheffing langs de Maas zorgde ervoor dat de Luikse en Hollandse handelaren nieuwe wegen over land zochten voor hun handel.
De Schippersbeurs raakte in verval, werd opgedeeld, als (tijdelijke) woning gebruikt en er was op enig moment een café in gevestigd.

 In de jaren ’50 van de vorige eeuw was het einde nabij totdat de onderwijzer Habets het pand nummer 7 kocht en restaureerde. De Stichting Streekmuseum had de panden nummer 4 en 5 sedert 1959 in eigendom, maar heeft die later aan de gemeente Elsloo overgedragen die vervolgens voor restauratie zorgde. De gemeente kocht in de 70-er jaren ook pand nummer 6 en liet dat grondig restaureren.
De drie panden zijn sedert de gemeentelijke herindeling in 1982 in eigendom van de gemeente Stein en zijn een onderdeel van achtereenvolgens Streekmuseum De Schippersbeurs, later Streekmuseum Elsloo en sedert 2021 Historiehuis van de Maasvallei. In de jaren ’70 wordt de oude dorpskern tot beschermd dorpsgezicht verklaard waarin De Schippersbeurs het beeld domineert.

Voor meer informatie over de historie van Elsloo nodigen wij u uit voor een bezoek aan het museum van het Historiehuis van de Maasvallei.

+ Alle Rijksmonumenten in Elsloo ⇢

Foto's uit de collectie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed:

Klik op een foto om de lightbox te openen en door de foto's te bladeren.

Recente foto's: 

Stegen35 (verzamelpunt van 15 Beekse verenigingen) organiseert in samenwerking met Heemkunde Beek, Historiehuis van de Maasvallei en Heemkunde Sittard-Geleen een aantal lezingen.

De onderwerpen zijn:
• 22 april - Alpe d"HuZes door Roland Willems
• 20 mei - Het Aezelproject door Jack Ponse
* 3 juni - Een tool voor gegevensopslag door Rob van Linden
• 4 juni - Graetheide door Guus Peters
* 17 juni - De straten van Beek door Herman Peters

De lezingen worden gehouden in de locatie Stegen 35 te Beek van 19:30-21:00 uur en de kosten zijn € 5 per lezing. Liefst vooraf aanmelden via info@stegen35.nl
Meer info ⇢

Tijdens reguliere openingstijden is vanaf 29 januari tot 28 april 2024 in de Multifunctionele Ruimte van Stichting Erfgoed Stein een nieuwe en zeer speciale tentoonstelling/expositie 'Onder de Heg' te bezichtigen.
Adres: Hoppenkamp 14a in Stein, waar ook het Archeologisch Museum Stein is gehuisvest. Meer informatie over hun openingstijden etc ⇢

Expositie
De expositie ‘Onder de Heg’ gaat over een maatschappelijk vraagstuk waar niet veel over gepraat wordt, maar nog steeds een rol speelt in veel families. Ouders, broers, zussen, opa’s en oma’s die hebben meegemaakt dat binnen het gezin een kind doodgeboren ter wereld kwam en, volgens de regels van het katholieke geloof tot 2007, begraven werd in ongewijde grond omdat dopen niet meer mogelijk was. Meestal begraven op een beschut plekje, achter de heg van de begraafplaats. Voor gezinnen betekende dat een dubbel verlies, niet alleen was het kind overleden, ook zou een hereniging in de hemel niet mogelijk zijn volgens het katholieke geloof.

Weggestopt verdriet
In deze expositie gaat over vier mensen die dit hebben meegemaakt. De combinatie van verschillende foto’s schetst hun eigen verhaal en het verhaal van de plek achter de heg. Over hoe hun gezinnen door moesten na het verlies van een pasgeboren dochter of broertje. Over het zwijgen binnen de gemeenschap en het weggestopte verdriet. Maar ook over de veerkracht die deze mensen hebben getoond. En de zoektocht om dit verlies een plek te geven, bijvoorbeeld met de oprichting van een monument.

Niet vergeten
Deze expositie toont de jonge generatie een bladzijde uit de Nederlandse geschiedenis die zij nog weinig kennen. Voor ouderen biedt de expositie troost vanuit het besef dat zij niet de enigen zijn die dit hebben meegemaakt en dat het na al die jaren nog steeds welkom is om er samen over te praten. We zijn de kinderen achter de heg niet vergeten.

De expositie wordt u aangeboden door Manon Sas (fotograaf en communicatiedeskundige) en Wouter Smit (psycholoog en docent), dit in nauwe samenwerking met de Stichting Erfgoed Stein.

Bron: Oose Maaskentj - Deel 1 - Een uitgave van Stichting Geschiedkunde "De Maaskentj" dd 22.11.1992

Waterwegen vormen evenails vroeger nog vaak de grenzen tussen verschillende landen. Vele mensen kunnen zich echter niet meer voorstellen dat zij een haast onoverkomelijke barriére konden vormen tussen de beide oeverbewoners. Onze moderne verkeersmiddefen maken het ons thans mogelijk om via relatief kleine omwegen kontakten te onderhouden met streekgenoten aan de overzijde van zo'n waterweg. In vroeger eeuwen lag dit echter we! enigszins anders.

Als we de situatie in onze Maasstreek bekijken, dan zien we dat er vroeger slechts twee vaste verbindingen waren tussen de beide oevers van de Maas, ni. de bruggen te Maastricht en Maaseik. U zult daarom kunnen begrijpen dat het voor onze voorouders, die ver van een dergelijke brug vandaan woonden, haast een ondoenlijke zaak was om via deze bruggen kontakten te onderhouden en handel te drijven met de Belgische Maaskanters. Het alternatief waren de kleine en grote veren, waarvan onze streek er dan ook vele heeft gekend. Jammer genoeg zijn de meesten weer verdwenen door de aanleg van talloze brugverbindingen. Een van de laatste ons resterende herinnering aan deze verviogen tijden vormt het veer te Berg a.d. Maas.

Ook te Elsloo bestond in vroeger eeuwen een klein en groot veer. Beiden vormden bij ‘De Halle’ de verbinding tussen de Rijcksheerlijckheid Elsioo en het Graafschap Rekem. In de Elsioose annalen zijn diverse stukken over dit veer te vinden. Zo blijkt nl. in het jaar 1750 de behoefte te bestaan tot vernieuwing van het grote veer. Op de dertigste mei van dat jaar krijgt Nicolaas Lousberg, koopman en burger te Maastricht, van G. H. Lebens, rentmeester te Rekem en L. van Hees, rentmeester te Elsloo, de opdracht een nieuw veer te maken en dit binnen drie maanden ter plaatse af te leveren. Alle kosten die t.b.v. het maken en het transporteren van de veer van Maastricht naar Elsloo gemaakt werden kwamen voor rekening van Nicolaas Lousberg.

Het veer moest kunnen dienen tot het overvaren van karren, koetsen en paarden. Hiertoe moest het veer zestig voet (een voet is circa 28 cm) lang zijn. In het midden diende het elf en aan de beide uiteinden tien voet breed te zijn. Het veer moest vervaardigd worden uit eerste klas eikenhout, zonder spint of without. Ook het kromhout diende van gelijksoortige kwaliteit te zijn. Bovendien moest het behandeld worden met teer om rottingsprocessen tegen te gaan. Bij de oplevering van het veer zouden enkele vakmensen de opdracht krijgen het veer op zijn kwaliteit te keuren, waarna Nikolaas de overeengekomen vergoeding van negenhonderd goudgulden Maastrichter cours, zou ontvangen. Het kontrakt met bovenstaande inhoud
werd te Maastricht opgemaakt en ondertekend door Nicolaas en vertegenwoordigers van de Graaf van Rekem en de Baron van Elsloo.

in het najaar van 1750 werd het veer na oplevering en goedkeuring verpacht. Zoals vanouds gebruikelijk werd de pacht uitgegeven bij wijze van een openbare veiling. Als minimum inzetbedrag werd in 1750 vierhonderddertig goudgulden aangehouden, terwij! per bod verhoogd diende te worden met tenminste vijf goudgulden. De hoogste bieder kreeg een optie op de veerpacht en diende binnen drie dagen na de veiling een borg te stellen.

Pachtvoorwaarden waren o.a.:
+ De pacht gold voor een periode van drie jaren, die aanving en eindigde om twaalf uur 's middags op de eenendertigste oktober van elk jaar.
+ De pacht diende per kwartaal betaald te worden, waarbij werd opgemerkt dat de pachter bij het betalen van de eerste termijn eveneens de rentmeester(s) zijn/hun aandeel zou geven, dat bepaald was op een oort per goudgulden pacht.
+ Na zonsondergang moest het veer aangemeerd en gesloten worden.
+ Ook zou de pachter het veer beschermen tegen diefstal, ijs gang en schade door hoog water.
+ Voor elke overtreding als bovengenoemd werd de pachter belast met een boete van een goudgulden.
+ Onderhoud, zoals het stoppen, teren, schoonmaken van het veer kwam ten laste van de pachter. Het teren bijv. diende twee maal per jaar te gebeuren en wel in de maand april en augustus (bij droog weer). Hierbij moest het veer uit de vaart blijven totdat de rentmeester(s) het veer goedgekeurd hadden.
+ Niemand mocht zonder betaling overgezet worden, om welke reden dan ook. Bij overtreding zou de pachter een boete van zes goudgul- den moeten betalen en werd de pacht bovendien verbeurd verklaard. Een uitzondering op deze voorwaarde vormen de heren met hun gevolg, zoals kinderen, vrouwen, officieren en dienaren. Deze mensen moest de pachter gratis overzetten. Bij gebruik van de grote veer dienden tensiotte minimaal vier mensen als hulp aanwezig te zijn. Nalatigheid werd beboet met drie goudgulden.

In 1750 golden de navolgende tarieven:
- een persoon, 2 cort (bij hoog water), 1 stuiver
- een paard of koe, 5 stuiver
- kar met trekdier, 10 stuiver (onbeladen) idem, 15 stuiver (beladen)
- karos met 2 paarden 2 schelling
- karos met 3 paarden 2,5 schelling
- karos met 4 paarden 3 schelling
- karos met 6 paarden 4 schelling
- 100 varkens, schapen, ganzen, e.d. 2,5 schelling

In geval van ruw water of bij storm mocht de pachter de tarieven naar eigen goeddunken verhogen; een soort risikotoeslag.
Tevens zij opgemerkt dat de pachter een boete van een dukaat verschuldigd was, indien de wachttijd aan het veer langer dan vijftien minuten zou bedragen.

Kortom, een allesbehaive gemakkelijk zaak om de exploitatie daarvan winstgevend te maken. Als men daarbij ook nog bedenkt dat de pacht voigens de eerder genoemde voorwaarden werd uitgegeven aan ene Willem Aelberts uit Kotem voor een bedrag van vijfhonderddertig goudgulden (na een inzet van vierhonderddertig goudgulden), kan men zich wellicht voorstellen dat de bestaansmogelijkheid van een veerman/pachter niet zo erg rooskleurig was. Overigens was het niet vanzelfsprekend dat degene die de pacht verwierf ook de veerman werd. Als bieder op een dergelijk veiling komen we in de Elsloose annalen nl. ook vaker de pastoor tegen. Tot nog toe is ons echter geen geval bekend, waarbij de pastoor daadwerkelijk het hoogste bod had en uit dien hoofde een bijverdienste als veerman had.

Ook de hoogte van het pachtbedrag varieerde wel eens. Betaalde voormelde Willem Aelberts in 1750 nog vijfhonderddertig goudgulden, bijna negentig jaren daarvoor had Houb Janssen op 29 oktober 1661 voor het jaar 1662 nog zevenhonderdvierenvijftig goudgulden, cours onbekend, moeten betalen op basis van nagenoeg dezelfde voorwaarden. In 1767 betaalde Mathieu Laslety, wonend aan de brug te Visé vijftienhonderd goudgulden, Luikse cours, voor diezelfde pacht.

In 1782 werd het voornoemde veer uit de vaart genomen en kreeg Joseph Goffin, opdracht tot het maken van een nieuw veer voor een bedrag van twaalfhonderd goudgulden, Luikse cours.

Historiehuis van de Maasvallei te Elsloo is een onafhankelijke stichting waarvan het bestuur samen met een conservator en met een team van een 30-tal enthousiaste vrijwilligers de organisatie draait. Zonder hen zou de stichting en met name het museum niet kunnen functioneren. De vrijwilligers zijn met een aantal taken belast, zoals:

Ontvangst van bezoekers en gasten
Minimaal twee vrijwilligers zijn tijdens openingstijden aanwezig. Zij geven informatie en gidsen bezoekers door het museum en desgewenst door de historische dorpskern. Deze vrijwilligers werken volgen een rooster en kunnen zelf bepalen hoeveel dagdelen zij inzetbaar zijn.

Rondleiden van bezoekers en schoolklassen
Een aantal vaste vrijwilligers houdt zich bezig met het geven van rondleidingen. Voor iedere aanvraag van een school of groep worden zij speciaal begeleid. Op deze manier heeft het museum vaste groepen van diverse scholen die ieder jaar het museum bezoeken.

Activiteiten
Diverse vrijwilligers zijn betrokken bij de realisatie van bijzondere projecten, zoals regelmatige thema-exposities en de nostalgische modeshow. Ook zorgen zij voor de promotie en PR. Deze vrijwilligers kunnen ook projectmatig ingezet worden.

Assisteren bij de opbouw van tentoonstellingen, behoud en beheer
Een aantal vrijwilligers houdt zich bezig met taken zoals het beheer van de collectie, de opbouw van tentoonstellingen, het bijhouden van het klein onderhoud.

Daarnaast zijn er nog andere projecten die door vrijwilligers worden uitgevoerd, waaronder de digitalisering van de collectie. 

Op dit moment kun je voor de volgende werkgroepen aanmelden:
* klein onderhoud en schoonmaak
* collectie
* expositie
* 65-jarig bestaan
* ICT

Informatie en communicatie
Het bestuur werkt zelf ook mee in de diverse vrijwilligerstaken. Voor een goed onderling contact, een optimale communicatie en een gelijke informatievoorziening wordt enkele keren per jaar een vrijwilligersbijeenkomst belegd. Ook ontvangt men regelmatig een digitale nieuwsbrief. Vrijwilligers kunnen ook cursussen volgen. Uiteraard worden zij uitgebreid begeleid als zij als nieuwe vrijwilliger komen meewerken.

We Want You
Wie zich actief voor het museum wil inzetten, wordt van harte uitgenodigd contact met ons op te nemen. Want wij zijn op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die hart hebben voor geschiedenis en cultuur.

Wil je vrijwilliger worden, kom dan naar het museum. Aanwezige vrijwilligers zullen je graag informeren over hun werkzaamheden. Want de mensen die zich dagelijks inzetten voor het museum zijn blij met het nieuwe museum. Graag laten ze je zien waarom ze zo enthousiast zijn! Kom daarom kennis maken met het Historiehuis van de Maasvallei in Elsloo.
Meld je bij voorkeur even aan op info@historiehuismaasvallei.nl 

Wie kent ze nog, de lantaarnopsteker, de mosselman, het dienstmeisje, de porder, de lorrenboer, de mollenvanger, de tabaksplanter, de walvisvaarder? Een ode aan verdwenen en vergeten Nederlandse beroepen, opgedoken uit het rijke filmarchief. 

Historiehuis van de Maasvallei is een officieel infopunt van Rivierpark Maasvallei. Hun fiets- en wandelkaarten zijn bij ons te koop.

De Maas is een indrukwekkende regenrivier en vormt 40 km lang de Belgisch Nederlandse grens van Maastricht tot Kessenich. Het RivierPark heeft een gevarieerd landschap met een wirwar van oude rivierarmen, oeverwallen, stroomgeulen, grindbanken. Met aansluitend een snoer van lieflijke, historische Maasdorpen. Uw bezoek meer dan waard!

Websites met meer informatie over Rivierpark Maasvallei:

⇢ Rivierpark Maasvallei

⇢ Stein, hart van de Maasvallei

⇢ Visit Zuid-Limburg

⇢ Hart van Limburg

⇢ Staatsbosbeheer

⇢ Ark, rewilding Nederland

Op 20 juli 2023 zijn 2 nieuwe fietsroutes gepresenteerd. De 2 fietslussen starten bij Bandkeramiekcentrum Moerveld in Moorveld (Geulle) en die voeren langs Bandkeramische plekken. 

Fietsroute Lus 1
Met deze route fiets je door het gebied waar archeologen in de afgelopen eeuw heel veel vondsten hebben gedaan uit de tijd van de oerboeren, zoals de Bandkeramiekers ook wel genoemd worden.

In de tijd van de Bandkeramiek hebben hier eeuwenlang tientallen kleine nederzettingen gestaan. Dit is lus 1 van De oerboer route, de museumroute. Je fietst langs verschillende bijzondere musea (o.a. Historiehuis van de Maasvallei in Elsloo) waar je de vondsten uit de tijd van de Bandkeramiek met eigen ogen kunt zien. 
Wat aten ze? Hoe zagen ze eruit? Hoe begroeven ze hun doden? De route gaat merendeels door stedelijk maar ook door groengebied. Lees verder en download de Lus 1 route op Visit Zuid-Limburg ⇢

Fietsroute Lus 2
Deze fietsroute houdt zich niet aan de landsgrenzen, want je fietst zowel door Nederland als België. Het veerpontje tussen Geulle (NL) en Uikhoven (BE) zet je gratis over de Maas.

Archeologische vondsten toonden aan dat de oerboeren meestal hoog en droog boven op de plateaus woonden. Maar hier in dit gebied bleek dat niet altijd het geval…
Tegenwoordig ziet deze regio er totaal anders uit dan in de tijd van de oerboeren. Toen meanderde de Maas nog overal vrij door het landschap.

Onderweg fiets je door groen gebied en veelal langs het water van het Albertkanaal of de Maas in het RivierPark Maasvallei. Ook bezoek je tijdens deze route het historisch centrum van Maastricht. Lees verder en download de Lus 2 route op Visit Zuid-Limburg ⇢