Ontelbare Nederlandse kinderen leerden lezen met behulp van het leesplankje van Hoogeveen. De eerste woorden die kinderen voorgeschoteld kregen waren Aap Noot Mies en ieder woord van het plankje werd vergezeld met een plaatje waarop het betreffende woord werd verbeeld.

+ Lees verder op historiek.net ⇢

Lenin in 1917 tijdens een toespraak bij een fabriek - Schilderij van Isaak Brodsky, 1929

Heel veel van het huidige Russische staatsbestel en van de Russische oorlog tegen Oekraïne heeft historische wortels in de periode van 1917 tot 1921.

+ Lees verder op historiek.net ⇢

Met nieuwe erfgoedwandeling (her)ontdek je het Maasdorp Elsloo

Wie al eens een Limburgs Maasdorpje heeft bezocht (of er zelf woont), die weet dat de rijke geschiedenis van de Maasvallei er nog tastbaar is in de vele monumenten en dorpsgezichten. Na Oud-Rekem, Leut, Stokkem, Aldeneik en Kessenich is nu ook het Nederlandse Maasdorpje Elsloo te (her)ontdekken via de Erfgoedapp.

ErfgoedApp
De Erfgoedapp van FARO (steunpunt voor cultureel erfgoed in Vlaanderen) is een gratis, reclamevrije app die al in vele Vlaamse musea en stadscentra gebruikt wordt om erfgoed te ontsluiten. Je leest er korte tekstjes, scrolt door oude postkaarten, hoort verhalen vertellen of speelt filmpjes af over de omgeving. Heb je de Erfgoedapp geïnstalleerd, dan krijg je bovendien een melding als je in de buurt van een van de beschreven monumenten komt. De app werkt bovendien vlekkeloos in Nederland.

Op 20 juli 2023 zijn 2 nieuwe fietsroutes gepresenteerd. De 2 fietslussen starten bij Bandkeramiekcentrum Moerveld in Moorveld (Geulle) en die voeren langs Bandkeramische plekken. 

Fietsroute Lus 1
Met deze route fiets je door het gebied waar archeologen in de afgelopen eeuw heel veel vondsten hebben gedaan uit de tijd van de oerboeren, zoals de Bandkeramiekers ook wel genoemd worden.

In de tijd van de Bandkeramiek hebben hier eeuwenlang tientallen kleine nederzettingen gestaan. Dit is lus 1 van De oerboer route, de museumroute. Je fietst langs verschillende bijzondere musea (o.a. Historiehuis van de Maasvallei in Elsloo) waar je de vondsten uit de tijd van de Bandkeramiek met eigen ogen kunt zien. 
Wat aten ze? Hoe zagen ze eruit? Hoe begroeven ze hun doden? De route gaat merendeels door stedelijk maar ook door groengebied. Lees verder en download de Lus 1 route op Visit Zuid-Limburg ⇢

Fietsroute Lus 2
Deze fietsroute houdt zich niet aan de landsgrenzen, want je fietst zowel door Nederland als België. Het veerpontje tussen Geulle (NL) en Uikhoven (BE) zet je gratis over de Maas.

Archeologische vondsten toonden aan dat de oerboeren meestal hoog en droog boven op de plateaus woonden. Maar hier in dit gebied bleek dat niet altijd het geval…
Tegenwoordig ziet deze regio er totaal anders uit dan in de tijd van de oerboeren. Toen meanderde de Maas nog overal vrij door het landschap.

Onderweg fiets je door groen gebied en veelal langs het water van het Albertkanaal of de Maas in het RivierPark Maasvallei. Ook bezoek je tijdens deze route het historisch centrum van Maastricht. Lees verder en download de Lus 2 route op Visit Zuid-Limburg ⇢

De huisnummers Op de Berg 6 en 7 vormden ooit één geheel welk door de inwoners “de Schippersbeurs” werd genoemd. Het linker gedeelte (met huisnummer 6) is op enig moment afgesplitst en is nu onderdeel van het Historiehuis van de Maasvallei. Het rechtergedeelte met huisnummer 7 is nu een woonhuis. 

In 1618 bouwde de rijke Maasschipper Jan Conincx dit monumentale pand op de onderbouw van het vakwerkhuis, waar Trijn Custers haar herberg had. Dit gebeurde in de Maasstijl welke zich kenmerkt door het gebruik van hardsteen, mergel en baksteen. Het linker gedeelte is in de laatste eeuwen diverse malen verbouwd, maar altijd in een sobere Maasstijl gebleven. In de gevel zijn diverse bouwfases in de steenzetting zichtbaar. 

 Links met de rood-groene luiken huisnummer 6, onderdeel van het Historiehuis van de Maasvallei. Rechts met de rood-gele luiken het woonhuis met nummer 7 dat door de inwoners "De Schippersbeurs" wordt genoemd. (foto Guus Peters)

 Elsloo heeft een rijk schippersverleden. Rond 1600 herbergde het dorp een tiental schippers/handelaren die ruime panden bewoonden waarvan nog enkele in de omgeving van de Schippersbeurs zichtbaar zijn. Zij voeren met hun schepen tussen het economisch bloeiend Luik en de stapelplaats van het opkomende Holland, Dordrecht. In de kleinere witte huizen links van het complex woonden lijndrijvers, scheepsknechten en vissers. Samen vormden ze een schipperskwartier in het dorp.

 In de 18e eeuw trad het verval in de Maasvaart in. Met name de hoge tolheffing langs de Maas zorgde ervoor dat de Luikse en Hollandse handelaren nieuwe wegen over land zochten voor hun handel.
De Schippersbeurs raakte in verval, werd opgedeeld, als (tijdelijke) woning gebruikt en er was op enig moment een café in gevestigd.

Lambert Gouder de Beauregard met zijn vrouw Mechtildes Lemmens voor de Schippersbeurs. Lambert (1890) en Mechtildis (1883) trouwden op 21 juli 1911 in Elsloo.

 In de jaren ’50 van de vorige eeuw was het einde nabij totdat de onderwijzer Habets het pand nummer 7 kocht en restaureerde. De Stichting Streekmuseum had de panden nummer 4 en 5 sedert 1959 in eigendom, maar heeft die later aan de gemeente Elsloo overgedragen die vervolgens voor restauratie zorgde. De gemeente kocht in de 70-er jaren ook pand nummer 6 en liet dat grondig restaureren.
De drie panden zijn sedert de gemeentelijke herindeling in 1982 in eigendom van de gemeente Stein en zijn een onderdeel van achtereenvolgens Streekmuseum De Schippersbeurs, later Streekmuseum Elsloo en sedert 2021 Historiehuis van de Maasvallei. In de jaren ’70 wordt de oude dorpskern tot beschermd dorpsgezicht verklaard waarin De Schippersbeurs het beeld domineert.

Voor meer informatie over de historie van Elsloo nodigen wij u uit voor een bezoek aan het museum van het Historiehuis van de Maasvallei.

+ Alle Rijksmonumenten in Elsloo ⇢

Foto's uit de collectie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed:

Klik op een foto om de lightbox te openen en door de foto's te bladeren.

Recente foto's: 

Historiehuis van de Maasvallei te Elsloo is een onafhankelijke stichting waarvan het bestuur samen met een conservator en met een team van een 30-tal enthousiaste vrijwilligers de organisatie draait. Zonder hen zou de stichting en met name het museum niet kunnen functioneren. De vrijwilligers zijn met een aantal taken belast, zoals:

Ontvangst van bezoekers en gasten
Minimaal twee vrijwilligers zijn tijdens openingstijden aanwezig. Zij geven informatie en gidsen bezoekers door het museum en desgewenst door de historische dorpskern. Deze vrijwilligers werken volgen een rooster en kunnen zelf bepalen hoeveel dagdelen zij inzetbaar zijn.

Rondleiden van bezoekers en schoolklassen
Een aantal vaste vrijwilligers houdt zich bezig met het geven van rondleidingen. Voor iedere aanvraag van een school of groep worden zij speciaal begeleid. Op deze manier heeft het museum vaste groepen van diverse scholen die ieder jaar het museum bezoeken.

Activiteiten
Diverse vrijwilligers zijn betrokken bij de realisatie van bijzondere projecten, zoals regelmatige thema-exposities en de nostalgische modeshow. Ook zorgen zij voor de promotie en PR. Deze vrijwilligers kunnen ook projectmatig ingezet worden.

Assisteren bij de opbouw van tentoonstellingen, behoud en beheer
Een aantal vrijwilligers houdt zich bezig met taken zoals het beheer van de collectie, de opbouw van tentoonstellingen, het bijhouden van het klein onderhoud.

Daarnaast zijn er nog andere projecten die door vrijwilligers worden uitgevoerd, waaronder de digitalisering van de collectie. 

Op dit moment kun je voor de volgende werkgroepen aanmelden:
* klein onderhoud en schoonmaak
* collectie
* expositie
* 65-jarig bestaan
* ICT

Informatie en communicatie
Het bestuur werkt zelf ook mee in de diverse vrijwilligerstaken. Voor een goed onderling contact, een optimale communicatie en een gelijke informatievoorziening wordt enkele keren per jaar een vrijwilligersbijeenkomst belegd. Ook ontvangt men regelmatig een digitale nieuwsbrief. Vrijwilligers kunnen ook cursussen volgen. Uiteraard worden zij uitgebreid begeleid als zij als nieuwe vrijwilliger komen meewerken.

We Want You
Wie zich actief voor het museum wil inzetten, wordt van harte uitgenodigd contact met ons op te nemen. Want wij zijn op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die hart hebben voor geschiedenis en cultuur.

Wil je vrijwilliger worden, kom dan naar het museum. Aanwezige vrijwilligers zullen je graag informeren over hun werkzaamheden. Want de mensen die zich dagelijks inzetten voor het museum zijn blij met het nieuwe museum. Graag laten ze je zien waarom ze zo enthousiast zijn! Kom daarom kennis maken met het Historiehuis van de Maasvallei in Elsloo.
Meld je bij voorkeur even aan op info@historiehuismaasvallei.nl 

Wie kent ze nog, de lantaarnopsteker, de mosselman, het dienstmeisje, de porder, de lorrenboer, de mollenvanger, de tabaksplanter, de walvisvaarder? Een ode aan verdwenen en vergeten Nederlandse beroepen, opgedoken uit het rijke filmarchief.